QUAD
33 & 303
Klacht:
Vóórversterker Quad 33 kraakt en stoort.
Eindversterker Quad 303 heeft een defect kanaal.
Diagnose Quad 33:
- Alle schakelaars en potmeters kraken en storen.
- Weergave in één kanaal wat minder helder dan de ander. Condensatoren toe aan vervanging?
- Er is al een keer onderhoud aan gepleegd. Lampje is vervangen door led maar aangesloten op wisselspanning. Enkele condensatoren zijn vervangen.
Diagnose Quad 303:
- Ook hier is al eens onderhoud an gepleegd. Vreemdgenoeg niet consequent geweest met toegepaste condensatoren. Links en rechts zijn niet gelijk.
- Duidelijke sporen van warmte op het voedingsboard.
- Weerstand R123 (68ohm) is doorgebrand.
- Alle transistoren uitgeslodeerd en nagemeten.
- De vijf op het koellichaam gemonteerde transistoren meten ook goed maar... de basis van TR1 hangt los. In eerste instantie niet te zien maar bij doormeten blijkt deze niet goed te zitten.
- Mijn idee is dat R123 is doorgebrand doordat bij een hoger volume van de versterker deze weerstand het complete audiosignaal voor zijn kiezen krijgt.
- Het signaleringsneonlampje V1 29L werkt nog wel maar moet vervangen worden.
Reparatie:
De modificatie is gebaseerd op het verslag van Ruud Janssen op Opus Klassiek
Belangrijkste items hiervan zijn:
- Quad 33 van 12 volt naar 16 volt ombouwen
- Condensatoren vervangen
- Signaleerlampje vervangen door led en met een bruggelijkrichter aangesloten.
- Quad 303 eindversterker voorzien van metaalfilm weerstanden, nieuwe condensatoren en instel potmeters.
QUAD 33 modificatie naar voorbeeld Opusklassiek
QUAD 33 R en C aanpassingen
Nieuwe metaalfilm weertanden en Panasonic condensatoren
QUAD 33 voeding naar 16 volt
Aanpassing voedingspanning naar 16 volt en LED AC-DC brugcel en voorschakel weerstand.
QUAD 303 modificatie naar voorbeeld Opusklassiek
QUAD 303 lampje
Lampje vervangen door led met 10K ohm 3 watt voorschakelweerstand.
QUAD 303 Condensatoren en weerstanden vervangen
Nieuwe metaalfilm weertanden en Panasonic condensatoren
QUAD 303 reparatie
R123 vervangen en TR1 opnieuw aangesloten. Daarna alles afgeregeld.
Eindoordeel:
Wat is dat voor een klein setje zei mijn vrouw bij het zien van deze Quad 33 en Quad 303 combinatie. Niet heel vreemd dat ze het als een klein setje bestempelde aangezien er daarvoor een hele zware vóór- en endversterker combinatie van Soundcraftsmen had gestaan. Haar opmerking zette mij wel aan het denken. Deze Quad combinatie is inmiddels een icoon maar moest ook bij de introductie iets speciaals zijn geweest. Afwijkende vorm, afwijkende maat, een eindversterker die zelfs in de boekenkast geplaatst zou kunnen worden.
Ik weet nog dat ik begin jaren 80 van de vorige eeuw bij een vriendje thuis kwam. Bij binnenkomst schalde de klassieke muziek mij hard tegemoet. De zaterdagmiddag was bijna ten einde en de man des huize had zijn zaterdagwerkzaamheden er zo te zien opzitten. De auto glom weer van binnen en buiten, de tuin was aangeharkt en geveegd en de schommel was gerepareerd. Tijd voor een Sandeman Sherry en wat muziek. De vrouw des huize was op zolder de was aan het doen en zodoende kon de volumeknop van de audioset wat worden opgedraaid. Waarschijnlijk door ons geschreeuw over zijn muzieksmaak stond hij op en draaide nog even wat verder aan de volumeknop. In de Ikea blankhouten kast stond daar tussen de grote hoeveelheid boeken een kleine audioset te pronken. Nou, eigenlijk stond zijn vader te pronken bij zijn nieuwe set. Mooi hé, een echte kwat. Een wat? Dit is een Quad set, dat is Engels. Heel duur.
Die set ben ik nooit vergeten en zijn broertje staat nu ineens bij mij op de stoep. De spreekwoordelijke stoep dan natuurlijk hé. Je zet zo’n pareltje natuurlijk niet echt op de stoep. Oude tijden zouden herleven. Aansluiten en genieten dacht ik. Helaas klonk de set bij aansluiten totaal niet zoals ik mij herinnerde. Veel gekraak, een wazig geluid op rechts of links want ik weet niet of ik het goed heb aangesloten. Nee, deze set heeft betere tijden gekend. Super leuk dat hij zo slecht klinkt! Leuk! Ja echt leuk, want nu mag ik ermee aan de slag. Kijken of ik hem weer wat glorie van weleer kan geven. Kijken of ik dat vreemde gekraak eruit kan halen. Kijken of die vervorming eruit kan.
Wat meten links en rechts, wat aanpassingen doen is het minste wat je kan doen. Complete vervanging van printplaten en onderdelen is het maximale wat je kan doen. Maar wat wil ik dan? Na een avondje Googlen kwam ik tot de conclusie dat de aanpassing van Ruud Janssen op Opus Klassiek mij het mooiste leek. De quad 33 voorversterker upgraden met enkele nieuwe componenten en het verhogen van de voedingsspanning lijkt mij een zinvolle aanpassing. De quad 303 is defect en zal dus echt even onder het mes moeten. Ook hier wat nieuwe condensatoren en weerstanden maar geen echte aanpassing van het ontwerp.
De vier dikke kanonnen van condensatoren zijn in het verleden al vervangen en meten nog prima. Tenzij de luistertest anders uitpakt hoeven deze niet vervangen te worden. De ledverlichting was nog even testen maar is mooi geworden. De Led heeft een hoedje gekregen van kunststof (het dopje wat over de naald van een spuit gaat. Beetje recyclen kan geen kwaad toch?) om beter in de originele houder te passen.
De voeding van de 303 eindversterker heeft wat donkere vlekken. Tja, gaan wij een dag in de zon zitten dan verbranden we ook maar daarmee hoef je ons toch niet af te schrijven? Nee, de print vindt ik nog in prima conditie en de aanpassing van de weerstanden is een perfecte oplossing waarmee het vast nog een paar jaar mee kan.
Dan door naar de versterker boards. Vreemd genoeg is hier ooit voor een diversiteit aan condensatoren gekozen. Deze dus zowel voor links als rechts gelijkgetrokken. Nieuwe instelpotmeters erop, de boel afregelen op 67 volt en 33,5 volt en gaan met die banaan.
De eerste test kon beginnen en viel reuze mee. Toch lijkt er wat fout te gaan en dus de oscilloscoop erbij gehaald. Wat blijkt, bij een wat hoger vermogen (ik denk meer dan 1 watt) begint hij extreem te vervormen. Dus verder onderzoek is nodig. Eerst alle transistoren doormeten, dan de diodes en als laatste de weerstanden. Je geloofd het niet maar bijna aan het einde meet ik een defecte weerstand. R123 van 68ohm is defect. Verscholen achter en onder een koellichaam en dus moeilijk zichtbaar. Waarom is alleen deze weerstand kapot gegaan? Ineens valt mijn oog op transistor TR1 op het “grote” koelprofiel. Zit dat snoertje nu wel of niet vast? De basis van TR1 bleek dus niet vast te zitten waardoor R123 alle vermogen voor zijn kiezen kreeg. Na vastzetten en vernieuwen van R123 kon de tweede test beginnen. Een sinus signaal van 1kHz op de ingang, een dummy load (weerstand) op de uitgang. De oscilloscoop toont een goed signaal zonder vervorming. Harder, harder, harder en ja hoor, daar gaat de versterker…. klippen. De sinus wordt afgestompt en zijn max is bereikt. Dus deze tweede test glansrijk doorstaan. Tijd voor mijn setje testspeakertjes. Het luisteren naar een 1kHz sinus is niet mijn ding en dus mijn vertrouwde test M5 AudioCast streamer aangesloten. Op Spotify mijn Ben’s speakertest opgezocht en wat muziek beluisterd. Dat klinkt zeker niet slecht. Ik ben benieuwd hoe dit op echte speaker klinkt. Mijn testspeakers zijn maar gewoon twee 8cm fullrange speakertjes in een open behuizing.
Tijd voor de grote luistertest
Met een gemodificeerde Quad 33 en een gerepareerde en aangepaste Quad 303 richting de woonkamer. De 19 inch power amplifier van Soundcraftsmen mag plaatsmaken voor deze Quad set. De luidsprekers moeten met banaan stekkers worden aangesloten. De ingang met 5 polig DIN . Alles klaar, daar gaan we. De inschakeling gaat gepaard met een hele kleine klik. Zachter dan verwacht. De tuner is mooi verlicht en dankzij de instelling achterop deze tuner is het tussen de zenders door bewegen geen zwaar geruis maar netjes stil. Met een 30cm stukje snoer als FM antenne is het de vraag wat je gaat horen. De eerste zender was Sky en het luisteren kon beginnen. Verrassend goede tuner en weergave. Om de versterker de tijd te geven in te spelen deze zender wat uurtjes laten spelen. Maar nu is het tijd voor het echte luisteren. Als optie heb ik mijn vertrouwde Onkyo CP-700 platenspeler met recent nieuwe naald/element (Sumiko Oyster Rainier). Ik sla even een nieuwe weg in want wat is dit een mooie naald. Na diverse Ortofon 5E, 10 en 20 gehoord te hebben is dit weer net wat mooier. Nog meer detail. Maar goed, waar was ik, o ja weer terug naar de setting. Plaatje erop, in dit geval Supertramp Paris. Mooie live opname op LP uit 1980. Krakend begin en een opkomend gejoel van het publiek. Lekkerrrrr. Toch? Mmmmm, ik mis wat. Het klinkt niet zoals ik had verwacht. Is mis wat laag, het midden is wat vlak en flets en het hoog is er wel maar helaas niet zoals gehoopt. Het klinkt gewoon NIET muziekaal. Wat lp’s verder moet ik tot de conclusie komen dat de phono versterker niet mijn vriend is.
Dan maar door naar Radio 2. Niet te verwarren met Radio 2 op de FM band. Nee, dit is ingang Radio 2. Op de ingang Radio 2 heb ik mijn inmiddels bekende M5 Audiocast streamer aangesloten. Deze kan High-Res aan maar ik stream vanuit Spotify (Mid-res?). Mijn Ben’s speakertest weer aanzwengelt en het luisteren kan beginnen. Man, man man wat een verschil met die tegenvallende phono weergaves.
Hoe langer ik luister hoe beter hij klinkt. Hoe is het mogelijk dat zo’n relatief klein setje zo’n mooie weergave heeft. Belangrijk is te weten dat ik nooit op hoog volume draai. Luisteren en genieten van de opnames vindt ik het belangrijkste.
De muziek wordt als geheel weergegeven. Warm laag zoals verwacht. Warm maar wel strak. Een mooi midden en hoog. Geen uitschieters. Heel relaxed om naar te luisteren.
Wat is dat met die vintage Engelse versterkers? Die eenvoud van de opbouw en dan dat homogene muzikale geluid. Wat een weergevers zijn het toch. Ik stop nu met schrijven en ga weer even genieten van de volgende track.